TORUŃSKI ROCZNIK PODATKOWY

Ireneusz Ledzion
The principle of the party's active participation in tax proceedings as a form of the taxpayer's procedural guarantees

 

Summary

The article presents the issues of one of the procedural guarantees available to the taxpayer resulting from the general principle of tax procedure, i.e. the principle of the party's active participation in the ongoing tax proceedings.
The main assumption of the publication is to present and assess whether during the gathering of evidence by the tax authority the principle of active participation of the taxpayer in the tax procedure fulfills the protective functions assigned to it or whether it only has a "façade character". It should be remembered that the lack of equivalence of entities of the tax-legal relationship on the basis of the tax procedure makes it necessary to strengthen the procedural position of the party to the proceedings, including through the institutions of general principles of tax procedure, which boil down to providing the tax debtor with the protection of his rights.

 

References

1. Hanusz, Zasada swobodnej oceny dowodów w postępowaniu podatkowym oraz jej granice, Państwo i Prawo 2001.
2. Adamiak B., Borkowski J., Polskie postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne, Warszawa 1996.
3. Adamiak B., Borkowski J., Polskie postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne, Warszawa 2001.
4. Adamiak B., Komentarz do art. 123 ustawy – Ordynacja podatkowa [w:] Adamiak B., Borkowski J., i in., Ordynacja podatkowa. Komentarz, Wrocław 2017.
5. Adamiak B., Koncepcja nadzwyczajnych trybów postępowania, Acta Universitatis Wratislaviensis, Prawo CXII, 1985.
6. Adamiak B., Uwagi o roli nadzwyczajnych trybów postepowania administracyjnego, Casus 2002.
7. Adamiak B., Wadliwość decyzji administracyjnej, Wrocław 1986.
8. Borkowski J., Kierunki zmian przepisów postępowania podatkowego [w:] Księga jubileuszowa Profesora Ryszarda Mastalskiego. Stanowienie i stosowanie prawa podatkowego, red. W. Miemiec, Ordynacja podatkowa a przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego, [w:] Studia nad Ordynacją podatkową, Brzeziński B. (red.), Kosikowski C., Toruń 1999.
9. Borkowski J., Przepisy postępowania podatkowego na tle Kodeksu postepowania administracyjnego, Przegląd Podatkowy 1999.
10. Borkowski, Przepisy postępowania podatkowego na tle Kodeksu postępowania administracyjnego, Przegląd Podatkowy 1999.
11. Brzeziński B. , Rozstrzyganie na korzyść podatnika jako zasada wykładni prawa podatkowego. Próba analizy [w:] Ex iniuria non oritus ius. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Wojciecha Łączkowskiego, Gomułowicz A.  (red.), Małecki J. , Poznań 2003.
12. Brzeziński B., Filipczyk H., Kalinowski M., E. Prejs, i in., Ordynacja podatkowa. Komentarz praktyczny Brzezińskiego (red.), M. Kalinowskiego (red.), i in., Gdańsk 2017.
13. Brzeziński B., Glosa do wyroku NSA z dnia 4 listopada 1993 r. sygn. akt III SA 2763/02, Przegląd Orzecznictwa Podatkowego 2004.
14. Brzeziński B., Masternak M., Dokument sporządzony w języku obcym jako dowód w postępowaniu podatkowym, Przegląd Podatkowy 2005.
15. Brzeziński B., Masternak M., O tak zwanym ciężarze dowodu w postępowaniu podatkowym, Przegląd Podatkowy 2004.
16. Brzeziński B., Morawski W., Zastępowanie zeznań strony jej wyjaśnieniami – przykład „obejścia prawa” przez organ podatkowy, Przegląd podatkowy nr 5/2011, 2011.
17. Brzeziński B., Nykiel W., Uwagi o treści i zakresie pojęcia „procedura podatkowa [w:] Procedura administracyjna wobec wyzwań współczesności. Profesorowi zwyczajnemu dr hab. Januszowi Borkowskiemu przyjaciele i uczniowie, Łódź 2004.
18. Brzeziński B., Nykiel W., Zasady ogólne prawa podatkowego, Przegląd Podatkowy 2002.
19. Brzeziński B., O zagadnieniu delimitacji norm materialnoprawnych i proceduralnych w prawie podatkowym, Ius suum quique. Studia prawnofinansowe. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Wacławowi Gronowskiemu, (red.) Koniecznego W., Warszawa 2004.
20. Chróścielewski W., Przepisy postępowania administracyjnego ogólnego i postępowania podatkowego a standardy nowoczesnego postępowania administracyjnego [w:] Martysz C., Matan A. (red.) Pozycja samorządowych kolegiów odwoławczych w postępowaniu administracyjnym, Kraków 2005.
21. Czeszejko – Sochacki Z., Wznowienie postępowania jako skutek pośredni orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, „Państwo i Prawo” 2000.
22. Strzelec, Obowiązek wyjaśnienia stanu faktycznego w postępowaniu podatkowym, Monitor Podatkowy, 2008.
23. Dauter B., Komentarz do art. 192 ustawy – Ordynacja podatkowa [w:] Babiarz S., Dauter B., Hauser R., i in., Ordynacja podatkowa. Komentarz, Warszawa 2017.
24. Dauter B., Komentarz do art. 200 ustawy – Ordynacja podatkowa [w:] Babiarz S., Dauter B., Hauser R., Kabat A., Niezgódka – Medek M., Ordynacja podatkowa. Komentarz 2017.
25. Dzwonkowski H., Komentarz do art. 123 ustawy – Ordynacja podatkowa [w:] Dzwonkowski H., Ordynacja podatkowa. Komentarz, Warszawa 2016.
26. Dzwonkowski H., Komentarz do art. 192 ustawy – Ordynacja podatkowa [w:] Dzwonkowski H., Ordynacja podatkowa. Komentarz, Warszawa 2016.
27. Etel L.et al., Ordynacja podatkowa. Kierunkowe założenia nowej regulacji, Temida 2, Białystok 2015.
28. Feret E., Decyzja administracyjna podstawową formą rozstrzygania indywidualnych spraw administracyjnych – rozważania na przykładzie decyzji podatkowych [w:] Knosala E., Matan A., Łaszczyca G. (red.), Prawo administracyjne w okresie transformacji ustrojowej, Kraków 1999.
29. Filipek J., Stosunek administracyjnoprawny, Kraków 1968.
30. Borkowski, Skutki naruszenia art. 200 § 1 Ordynacji podatkowej, Glosa 3/2005, 2005.
31. Gomułowicz A.,. Mączyński D, Podatki i prawo podatkowe, Warszawa 2016.
32. Jaśkiewicz J., Poznanie faktów w postępowaniu cywilnym, publikacja elektroniczna, Lex/el,
33. Jaworska – Dembska B. , O podstawach do wznowienia postępowania administracyjnego, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego, Nauki Humanistyczno-Społeczne, Seria I, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego „Prawo”, zeszyt 106, Łódź 1974.
34. Jendrośka J. , Trwałość rozstrzygnięć administracyjnych, Acta Universitatis Wratislaviensis No 446, Prawo LXXVIII, Wrocław 1978.
35. Jendrośka J., Polskie postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne, Wrocław 2003.
36. Jędrzejewski S., Zagadnienie trwałości decyzji administracyjnej, Państwo i Prawo 1972.
37. Kabat A., Komentarz do art. 123 ustawy – Ordynacja podatkowa [w:] Babiarz S., Dauter B., i in., Ordynacja podatkowa. Komentarz, Warszawa 2017.
38. Kabat A., Komentarz do art. 178 ustawy – Ordynacja podatkowa [w:] Etel L. (red.), Dowgier R., Pietrasz P., Popławski M., i in., Ordynacja podatkowa. Komentarz, Warszawa 2017 r.
39. Kiełkowski T., Sprawa administracyjna, Kraków 2004.
40. Klat – Górska E., Klat – Wertelecka L., Odmowa wznowienia postępowania administracyjnego, „Samorząd Terytorialny” 2006.
41. Kmieciak Z., Idea sprawiedliwości proceduralnej w prawie administracyjnym. (Założenia teoretyczne i doświadczenia praktyki), Państwo i Prawo 1994.
42. Kmieciak Z., Procesowe gwarancje ochrony interesu podatnika, Kwartalnik Prawa Podatkowego, 2000.
43. Kmiecik R. (red.), Prawo dowodowe. Zarys wykładu, Warszawa 2008.
44. Knysiak-Molczyk, Prawo do informacji w postępowaniu administracyjnym, sądowoadministracyjnym oraz w ustawie o dostępie do informacji publicznej, „Przegląd Prawa Publicznego” 2010.
45. Kosikowski C., Ordynacja podatkowa – cele i rzeczywistość, [w:] Brzeziński B. (red.)  i Kosikowski C. (red.), Studia nad Ordynacją podatkową, Toruń 1999.
46. Krawiec G., Wznowienie ogólnego postępowania administracyjnego, Sosnowiec 2007.
47. Kucharski A., Metodologiczny status nauki prawa podatkowego w świetle prób wyodrębnienia prawa podatkowego jako gałęzi prawa, Kwartalnik Prawa Podatkowego 2004.
48. Kwietko-Bębnowski M., Ordynacja podatkowa. 426 wyjaśnień i interpretacji, wyd. II, Warszawa 2016.
49. Longchamps F., O pojęciu stosunku prawnego w prawie administracyjnym, Acta Universitatis Wratislaviensis, Prawo XII 1964.
50. Masternak, Zasada czynnego udziału strony w postępowaniu podatkowym, Kwartalnik Prawa Podatkowego 2001, nr 2, 2001.
51. Mariański A. (red.), Strzelec D., Miłek T., Kubiak S., Podatnik w postępowaniu podatkowym, Warszawa 2006.
52. Mariański A. , Nakaz rozstrzygania na korzyść podatnika – wykładnia prawa , Monitor Podatkowy 2003.
53. Mariański A., Rozstrzyganie wątpliwości na korzyść podatnika. Zasada prawa podatkowego, Warszawa 2011,; Mariański A., (red.), Podatnik w postępowaniu podatkowym, Warszawa 2006.
54. Masternak M., Postępowanie podatkowe, kontrola podatkowa oraz inne procedury stosowane w sprawach podatkowych [w:] Brzeziński B. (red.), Prawo podatkowe. Teoria. Instytucje. Funkcjonowanie., Toruń 2009.
55. Mudrecki A., Rzetelny proces podatkowy, Wolters Kluwer, Warszawa 2015.
56. Nowak I., Ciężar dowodzenia w postępowaniu podatkowym – podstawowe problemy, [w:] Stanowienie i stosowanie prawa podatkowego w Polsce. Ocena i kierunki zmian, Lublin 2016.
57. Nowak I., Ledzion I., Udostępnianie akt sprawy podatkowej – cz. I, Przegląd Podatków Lokalnych i Finansów Samorządowych 2017.
58. Nowak I., Ledzion I., Udostępnianie akt sprawy podatkowej – cz. II, Przegląd Podatków Lokalnych i Finansów Samorządowych 2017.
59. Nowak-Piechota A., Prawa i obowiązki w kontroli skarbowej i podatkowej [w:] Mariański A. (red.), Jaszczak D., i in., Doradca podatkowy podczas kontroli skarbowej, Warszawa 2014.
60. Nowak-Piechta A., Zasada zapewnienia czynnego udziału stronom [w:] Mariański A. (red.), Chmielecki Ł., i in., Ordynacja podatkowa 2017. Poradnik dla praktyków, Warszawa 2017.
61. Nykiel W. (red.), Chróścielewski W., i in., Polskie prawo podatkowe, Warszawa 2013.
62. Nykiel W., Autonomia prawa podatkowego (wybrane zagadnienia) [w:] Ustrój. System Finansowy Państwa. Księga pamiątkowa ku czci prof. Natalii Gajl, Warszawa 1999.
63. Obidowski J., Dowody ze źródeł osobowych [w:]. Mariański A (red.), Jaszczak D., Latkowski M., Nowak-Piechota A., i in., Doradca podatkowy podczas kontroli skarbowej, Warszawa 2014.
64. Pietrasz, Komentarz do art. 188 ustawy – Ordynacja podatkowa [w:] Etel L. (red.), Dowgier R., Pietrasz P., Popławski M., i in., Ordynacja podatkowa. Komentarz, Warszawa 2017.
65. Pietrasz P., Komentarz do art. 192 ustawy – Ordynacja podatkowa [w:] Etel L. (red.), Dowgier R., Pietrasz P., Popławski M., i in., Ordynacja podatkowa. Komentarz, Warszawa 2017.
66. Pietrasz P., Komentarz do art. 192 ustawy Ordynacja podatkowa [w:] Etel L. (red.), Dowgier R., Pietrasz P., Popławski M., S. i in., Ordynacja podatkowa. Komentarz, Warszawa 2017.
67. Pietrasz P., Realizacja zobowiązań podatkowych w ramach procedur kontrolnych [w:] System Prawa Finansowego, t. 3, Prawo daninowe, Etel L. (red.), Warszawa 2010.
68. Pioterczak R., Czy organ podatkowy w zawiadomieniu o przesłuchaniu świadka ma obowiązek podania personaliów świadka, Przegląd Podatkowy 2011.
69. Presnarowicz S., Komentarz do art. 123 ustawy – Ordynacja podatkowa [w:] Etel L. (red.), Dowgier R., Pietrasz P., Popławski M., Presnatowicz S., i in., Ordynacja podatkowa. Komentarz, Warszawa 2017.
70. Staniszewski M., Postępowanie podatkowe. Kontrola podatkowa, Warszawa 2011.
71. Strzelec D., Czynny udział strony w postępowaniu dowodowym – nieprawidłowości w praktyce organów podatkowych, Prawo i Podatki 2007.
72. Strzelec D., Dowody i postępowanie dowodowe w prawie podatkowym, Warszawa 2015.
73. Strzelec D., Dowody w postępowaniu podatkowym, Warszawa 2009.
74. Strzelec D., Gromadzenie materiału dowodowego a gwarancje procesowe strony postępowania, Prawo i Podatki, nr 4, 2012.
75. Strzelec D., Gwarancje procesowe w postępowaniu podatkowym, Przegląd Prawa Publicznego 2011.
76. Strzelec D., Kilka uwag o inkwizycyjnym charakterze postępowania podatkowego, [w:] Ofiarski Z. (red.), XXV lat przeobrażeń w prawie finansowym i prawie podatkowym – ocena dokonań i wnioski na przyszłość, Szczecin 2014.
77. Strzelec D., Łoboda M., Kontrola przestrzegania przepisów prawa podatkowego, Warszawa 2017.
78. Strzelec D., Naruszenia przepisów postępowania przez organy podatkowe, Warszawa 2009.
79. Strzelec D., Prawo strony do wypowiedzenia się w sprawie materiału dowodowego. Artykuł 200 Ordynacji – standardy stosowania, Prawo i Podatki 2008.
80. Strzelec D., Skuteczność pełnomocnictwa złożonego w trakcie kontroli podatkowej lub celno-skarbowej w toku postępowania podatkowego., Przegląd Podatkowy, 2017.
81. Strzelec D., Zasada bezpośredniości gromadzenia materiału dowodowego w sprawach podatkowych, Monitor Podatkowy 2012.
82. Szubiakowski M., Udostępnianie akt w postępowaniu podatkowym, „Przegląd Podatkowy” 2000.
83. Szubiakowski M., Wierzbowski M., Wiktorowska A., Postępowanie administracyjne – ogólne, podatkowe, egzekucyjne i przed sądami administracyjnymi, Warszawa 2007.
84. Tarno J.P., Wyporska J., Gwarancje procesowe strony w sądowoadministracyjnym postępowaniu uproszczonym [w:] Jednostka w demokratycznym państwie prawa, Filipek J. (red.), Bielsko – Biała 2003.
85. Woś T., Pojęcie „sprawy” w przepisach kodeksu postępowania administracyjnego, Acta Universitatis Wratislaviensis No. 1022, Prawo CLVIII, Wrocław 1990.
86. Wróblewski J., Prawo obowiązujące a „ogólne zasady prawa”, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego, Nauki Humanistyczno-Społeczne, Seria I, Z. 42, Łódź 1965.
87. Wróblewski J., Wykładnia prawa a poglądy na strukturę normy prawnej , Państwo i Prawo 1960.
88. Żukowski L., Instytucje kontroli rozstrzygnięć w ogólnym postępowaniu administracyjnym, Lublin 1985.

Key words : tax law, tax, tax procedure, procedural guarantees